Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã đưa ra nhận định về thị trường dệt may năm 2025 với nhiều rủi ro và yếu tố khó đoán định. Đây là một thông tin quan trọng đối với các doanh nghiệp trong ngành, đòi hỏi sự chủ động và linh hoạt để đối phó với những thách thức và tận dụng cơ hội. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết hơn về những rủi ro và yếu tố này, đồng thời đưa ra một số lời khuyên cho các doanh nghiệp.
Những rủi ro tiềm ẩn:
- Biến động kinh tế toàn cầu: Kinh tế thế giới luôn tiềm ẩn những bất ổn như lạm phát, suy thoái kinh tế ở các thị trường lớn (Mỹ, EU), xung đột địa chính trị. Những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu tiêu dùng hàng dệt may, gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Ví dụ, nếu các nước nhập khẩu lớn gặp khó khăn kinh tế, nhu cầu mua sắm quần áo sẽ giảm, ảnh hưởng đến đơn hàng của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
- Cạnh tranh gay gắt: Ngành dệt may Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt là các nước có chi phí lao động thấp hơn như Bangladesh, Campuchia. Điều này tạo áp lực về giá và đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải liên tục cải tiến để cạnh tranh.
- Áp lực về giá thành: Giá nguyên liệu đầu vào, chi phí lao động và chi phí sản xuất ngày càng tăng, tạo áp lực lên giá thành sản phẩm. Trong khi đó, người tiêu dùng ngày càng thắt chặt chi tiêu và đòi hỏi giá cả cạnh tranh. Điều này buộc các doanh nghiệp phải tìm cách tối ưu hóa chi phí để duy trì lợi nhuận.
- Yêu cầu ngày càng cao về tính bền vững: Các thị trường nhập khẩu ngày càng khắt khe hơn về các tiêu chuẩn môi trường và xã hội, như sử dụng nguyên liệu tái chế, giảm thiểu ô nhiễm và đảm bảo điều kiện lao động tốt. Để đáp ứng các tiêu chuẩn này, doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ và quy trình sản xuất sạch hơn, bền vững hơn, đòi hỏi chi phí đầu tư đáng kể.
- Rào cản thương mại: Các chính sách thương mại của các nước nhập khẩu có thể thay đổi bất ngờ, tạo ra các rào cản thương mại mới, ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu. Ví dụ, việc áp thuế chống bán phá giá hoặc các quy định về xuất xứ hàng hóa có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp Việt Nam.
- Sự phụ thuộc vào nguồn cung nguyên liệu nhập khẩu: Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu nguyên liệu, đặc biệt là từ Trung Quốc. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong chuỗi cung ứng toàn cầu, biến động giá nguyên liệu hoặc thay đổi chính sách từ các nước cung cấp đều có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của ngành dệt may Việt Nam.
- Quy tắc xuất xứ khắt khe trong các hiệp định thương mại: Các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA) thường đi kèm với các quy tắc xuất xứ nghiêm ngặt, yêu cầu tỷ lệ nội địa hóa cao, từ sợi trở đi. Đây là một thách thức lớn đối với ngành dệt may Việt Nam, vốn vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu nguyên liệu.
Những yếu tố khó đoán định:
- Xu hướng tiêu dùng thay đổi nhanh chóng: Xu hướng thời trang thay đổi liên tục và khó dự đoán, đòi hỏi các doanh nghiệp phải nhanh nhạy nắm bắt xu hướng mới để đáp ứng nhu cầu thị trường.
- Tác động của công nghệ: Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ như tự động hóa, in 3D, vải thông minh có thể thay đổi cách thức sản xuất và tiêu thụ hàng dệt may, tạo ra cả thách thức và cơ hội mới cho các doanh nghiệp.
- Diễn biến chính trị và kinh tế thế giới: Các biến động chính trị và kinh tế trên thế giới, như xung đột, bầu cử ở các nước lớn, thay đổi chính sách thương mại, đều có thể ảnh hưởng đến thị trường dệt may toàn cầu và gây khó khăn cho việc dự đoán.
Lời khuyên cho các doanh nghiệp dệt may:
Để vượt qua những thách thức và tận dụng cơ hội trong bối cảnh thị trường đầy biến động, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam cần:
- Nâng cao năng lực cạnh tranh: Đầu tư vào công nghệ hiện đại, nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, xây dựng thương hiệu mạnh.
- Đảm bảo nguồn cung nguyên liệu ổn định: Tìm kiếm và thiết lập mối quan hệ với các nhà cung cấp nguyên liệu uy tín, đa dạng hóa nguồn cung và từng bước đầu tư vào sản xuất nguyên liệu trong nước để giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu.
- Ưu tiên phát triển bền vững: Đầu tư vào công nghệ và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về bền vững để thâm nhập vào các thị trường khó tính.
- Xây dựng chiến lược kinh doanh linh hoạt: Theo dõi sát sao tình hình thị trường, nhanh chóng thích ứng với những thay đổi và xây dựng các kế hoạch dự phòng để giảm thiểu rủi ro.
- Tăng cường hợp tác và liên kết: Hợp tác với các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, tham gia các hiệp hội ngành nghề để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và cùng nhau vượt qua khó khăn.
- Đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng cao: Đào tạo và phát triển đội ngũ lao động có tay nghề cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của ngành.
Nhận định của VCCI là một lời cảnh báo sớm, giúp các doanh nghiệp dệt may Việt Nam chủ động hơn trong việc đối phó với những thách thức và nắm bắt cơ hội để phát triển bền vững trong tương lai. Việc chủ động ứng phó và thích nghi với những biến động của thị trường sẽ là chìa khóa thành công cho các doanh nghiệp dệt may Việt Nam trong năm 2025 và những năm tiếp theo.
Nguồn: VCCI
